بررسی فقهی سود علیالحساب تضمینی در سپرده‌های بانکی
چکیده:
بانک‌ها با هدف جذب سرمایه مردمی، سود علیالحساب تضمینی تعیین کرده و پرداخت اضافه سود را به بازدهی اقتصادی بانک منوط دانسته‌اند. از دیدگاه فقهی، دریافت سود در قبال سپردن پول، بدون هیچ‌گونه قبول خطر، ربا محسوب شده که حرام شرعی است. فقها دریافت سود علیالحساب را در صورت بستن عقد شرعی همچون وکالت بانک در سرمایه‌گذاری، مضاربه، مشارکت و مانند آنها و در نهایت مصالحه مجاز دانسته‌اند. در این تحقیق ضمن بررسی چگونگی این عقود در فعالیت‌های بانکی مرتبط با سود، دو مقوله جواز دخالت حکومت در تعیین حداقل سود و بیمه سپرده بانکی مورد بحث بوده که بر مبنای آنها می‌توان تعیین و تضمین سود علیالحساب را دارای توجیه شرعی دانست. با توجه به پذیرش بیمه در قالب عقود اسلامی توسط جمهور فقها، بیمه سپرده بانکی که بازپرداخت اصل سرمایه و حداقل سود را تضمین میکند، منعی ندارد. همچنین دخالت دولت در قیمت‌گذاری، در صورت لزوم و به قصد تأمین مصالح اجتماعی، مورد پذیرش واقع گردیده است.
خلاصه ماشینی:
بررسی فقهی سود علی الحساب تضمینی در سپرده های بانکی ۳ هایده درویشی ١، عصمت السادات طباطبایی لطفی ٢، سید محمد شفیعی مازندرانی ١دانشجوی دکترا، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم ، قم ، ایران . برخی با تشریح شرایط کنونی جامعه ، تعیین نرخ سود را به صورت علیالحساب بنا به مقتضیات اسلامی، مجاز میدانند(موسویان ، ١٣٨٧، ص ٢٢) و عده ای در بررسی حقوقی مسئله ، آن را در شرایط بانکداری اسلامی خارج از مسئله ربا(افشار و باقری، ١٣٩٣، ص ۴٠) و مغایر با قرض ربوی دانسته (میرزایی و همکاران ، ١٣٩۶، ص ٣۵) و یا براساس تقسیم بندی انواع عقود اسلامی و اقسام حساب های بانکی ، درصدد توجیه آن برآمده اند(ترابی ، ١٣٩۶، ص ۶۵). ٢. اهداف تحقیق در تحقیق حاضر، با توجه به مطالب طرح شده ، پس از بررسی مفاهیم سود، بهره و ربا و همچنین اشاره به برخی فتاوای فقها در زمینه سود علیالحساب ، عقود توجیهی سود علی الحساب ، مبنای جواز تعیین حداقل سود توسط دولت و نیز راهکار تضمین سود در بانک ها از طریق بیمه مورد واکاوی فقهی قرار میگیرد. ۵۲ لیکن با توجه به ماده ٨ آیین نامه اجرایی قانون عملیات بانکی بدون ربا: «بانک ها استرداد اصل سپرده های سرمایه گذاری مدت دار را تعهد و یا به هزینه خود بیمه مینمایند»، گفته شده که این تعهد با اوصاف وکالت ، که قانون ، ماهیت این نوع سپرده ها را در قالب آن توجیه میکند، ناسازگار است .
روزبه عبادی نمین کد ۹۷۷ بیمه آرمان
شماره تماس ۰۹۱۱۸۰۳۹۲۸۲
برای خواندن مقاله بررسی فقهی سود علیالحساب تضمینی در سپرده‌های بانکی کلیک کنید